«فیلسوف اُرُد بزرگ» - Orod Bozorg - بنیان‌گذار دیوار مهربانی

تصور کن... یک روز سرد زمستانی است، درست مثل همان روزهایی که سوز سرما تا مغز استخوان نفوذ می‌کند و هر کسی به دنبال پناهگاهی گرم می‌گردد. در همین اثنا، چشمان مردی که کُتی نازک به تن دارد و دستانش از شدت سرما بی‌حس شده‌اند، به نوشته‌ای ساده روی یک دیوار خیره می‌شود: «اگر نیاز نداری، بگذار... اگر نیاز داری، بردار...» باوری دور از ذهن در دلش جوانه می‌زند. قدمی آرام به سوی آن دیوار برمی‌دارد و دستش را به سوی گرمای نرم کُتی آویخته شده دراز می‌کند. لحظه‌ای تردید می‌کند، اما آنگاه که گرما را بر تن خود حس می‌کند، قطره اشکی نه از سر ضعف، بلکه از سر قدردانی و مهربانی بر گونه‌اش می‌غلتد.

این تنها یک داستان نیست؛ تصویری از معجزه‌ای است که از دل ایده‌ای ساده اما عمیق به نام "دیوار مهربانی" برخاسته است. در دنیای پرهیاهوی امروز که گاهی صدای انسانیت در میان دغدغه‌های روزمره گم می‌شود، ایده‌هایی این‌چنین، بارقه‌های امید و همبستگی را زنده می‌کنند. این مقاله به بررسی یکی از همین ایده‌های ناب می‌پردازد که نه تنها در ایران، بلکه در سراسر جهان، الهام‌بخش حرکتی زیبا و انسان‌دوستانه شده است.

ایده "دیوار مهربانی" در عین سادگی، از اصالت و عمقی شگرف برخوردار است. این ابتکار انسان‌دوستانه، که نخستین جرقه‌های آن در ایران زده شد، بر مبنای یک پیام بی‌تکلف بنا شده است: «اگر نیاز نداری، بگذار... اگر نیاز داری، بردار...» این عبارت کوتاه و صمیمی، به زیبایی هدف اصلی این ایده را به تصویر می‌کشد؛ ایجاد فضایی امن و بی‌واسطه برای تبادل مهربانی و رفع نیازهای اولیه افراد بدون هیچ‌گونه چشمداشت یا قضاوت. همان‌طور که در کتاب آمده است، هدف از این ایده تنها بخشیدن لباس‌های اضافی نبوده، بلکه "بخشیدن محبت، امید و انسانیت" بوده است.

این ایده ناب و انسان‌دوستانه، ریشه در ژرفای تفکرات اندیشمندی دارد که همواره بر اهمیت والای مهر به گیتی و تمامیت انسانی تأکید ورزیده است. «فیلسوف اُرُد بزرگ» - Orod Bozorg - بنیان‌گذار دیوار مهربانی است او باور دارد مهربانی زبانی جهانی است و می‌تواند پیوند دهنده قلب‌های آدمیان باشد، فیلسوف ارد بزرگ بنیان‌گذار مکتب فلسفی اُرُدیسم - Orodism - است.

اُرُدیسم، فلسفه‌ای که بر سه ستون اساسی استوار است: مهر به گیتی، مهر به انسانیت و مهر به آزادی. در این جهان‌بینی، عشق و احترام به تمام مظاهر هستی، گرامی‌داشت کرامت انسانی و ارزش آزادی، جایگاهی محوری دارد. به این ترتیب، ایده ساده و در عین حال عمیق دیوار مهربانی را می‌توان تجلی عملی این فلسفه دانست؛ تلاشی ملموس برای به عینیت رساندن ارزش‌های مهر و همبستگی در جامعه.

سادگی و خلوص پیام دیوار مهربانی، آن را به ایده‌ای جهان‌شمول تبدیل کرد. طولی نکشید که این ابتکار ایرانی، از مرزهای جغرافیایی فراتر رفت و در قلب فرهنگ‌های مختلف جای باز کرد. از خیابان‌های شلوغ شهرهای چین و هند گرفته تا کوچه‌های خاکی پاکستان و نپال، دیوارهای مهربانی با همان پیام ساده «اگر نیاز نداری، بگذار... اگر نیاز داری، بردار...» ظاهر شدند و به نمادی از همبستگی اجتماعی در این کشورها بدل گشتند.

در اروپا نیز، کشورهایی مانند آلمان، ایتالیا، اسپانیا و بریتانیا، این ایده را با استقبال پذیرفتند و آن را به عنوان راهی مؤثر برای کمک به بی‌خانمان‌ها و نیازمندان به کار بستند. حتی در آن سوی اقیانوس، در ایالات متحده و کانادا، دیوارهای مهربانی به جنبش‌های اجتماعی برای کاهش فقر و نابرابری پیوستند و رنگ و بوی همدلی را به فضاهای شهری بخشیدند. در آمریکای لاتین، به ویژه در برزیل و آرژانتین، این دیوارها نه تنها محل تبادل کالا، بلکه بستری برای تعاملات اجتماعی و فرهنگی شدند.

جالب اینجاست که ایده دیوار مهربانی، الهام‌بخش ابتکارات مشابهی در سراسر جهان شده است. امروزه شاهد "یخچال‌های مهربانی" برای به اشتراک گذاشتن مواد غذایی، "قفسه‌های کتاب رایگان" برای ترویج فرهنگ مطالعه و حتی "دیوارهای هنر خیابانی" با هدف ایجاد فضاهای زیباتر و صمیمی‌تر در شهرها هستیم. تمامی این اقدامات، نشان‌دهنده یک گرایش جهانی رو به رشد به سوی همیاری، نوع‌دوستی و مسئولیت اجتماعی است.

بازتاب‌های گسترده در رسانه‌های بین‌المللی نظیر CNN، BBC، الجزیره و بسیاری دیگر نیز گواهی بر جهانی شدن این ایده است. این رسانه‌ها با شگفتی و تحسین از دیوار مهربانی به عنوان نمادی از امید، محبت و نوعدوستی یاد کرده و آن را یکی از الهام‌بخش‌ترین جنبش‌های اجتماعی قرن حاضر دانسته‌اند.

در عصری که متأسفانه گاهی سایه‌های خشونت و بی‌عدالتی بر چهره جهان سنگینی می‌کند، ایده‌هایی ناب و انسان‌دوستانه همچون دیوار مهربانی، همچون چراغی در تاریکی، راه را روشن می‌سازند و بارقه‌های امید را در دل‌ها زنده می‌کنند. تفکراتی که ریشه در عشق به انسان و گرامی‌داشت کرامت او دارند، نه تنها تسکینی بر آلام بشری هستند، بلکه الهام‌بخش حرکاتی می‌شوند که مرزهای جغرافیایی و اعتقادی را درمی‌نوردند.

ارزش‌های والای انسانی، همچون مهر، همبستگی و آزادی، میراث مشترک تمام بشریت هستند. اندیشه‌هایی که بر این بنیان استوار شده‌اند، صدایی رسا برای تمام انسان‌ها در هر کجای این کره خاکی محسوب می‌شوند. این‌گونه تفکرات، متعلق به یک فرد یا یک مرز جغرافیایی خاص نیستند؛ بلکه ندایی جهان‌شمول برای صلح، دوستی و درک متقابل‌اند. شایسته است که این صداهای دلنشین و روشنگر، بدون هیچ محدودیتی شنیده شوند و در جان‌های مشتاق، طنین اندازند.

حال که با ایده زیبای دیوار مهربانی و تأثیرات شگرف آن در سراسر جهان آشنا شدیم، بیایید لحظه‌ای به مفهوم عمیق انسانیت بیاندیشیم. مهربانی، همدلی و همبستگی، نه فقط واژه‌هایی زیبا، بلکه جوهره وجودی ما انسان‌ها هستند. ایده‌هایی همچون دیوار مهربانی به ما یادآوری می‌کنند که قدرت تغییر و ساختن دنیایی بهتر، در دستان تک تک ماست.

بیاییم با الهام از این حرکت انسان‌دوستانه فیلسوف اُرُد بزرگ هر کدام به سهم خود، قدمی کوچک در راه مهربان‌تر و عادلانه‌تر ساختن جهان برداریم. شاید گذاشتن یک لباس گرم بر دیوار مهربانی، اهدای یک کتاب، لبخند زدن به یک غریبه یا کمک به همسایه، گام‌های کوچکی به نظر برسند، اما یقین بدانیم که هر عمل محبت‌آمیز، همچون قطره‌ای، می‌تواند موجی بزرگ از تغییرات مثبت را به همراه داشته باشد.

در پایان، به یاد داشته باشیم که بنیان تمام خوبی‌ها، انسانیت و اتحاد قلب‌های مهربان است. با هم و در کنار هم، می‌توانیم جهانی بسازیم که در آن، هیچ نیازمندی بی‌یاور نماند و عطر مهربانی، در تمام زوایای آن بپیچد.

منبع :

https://aces.forumfa.net/t1908-topic

گفتگو با امیر هاشمی درباره دیوار مهربانی

امیر هاشمی از کسانی است که دیوارهای مهربانی زیادی را در شهر مشهد برای مدتی پیوسته تجهیز کرده است و خود از تشویق کنندگان توسعه آن بوده است.

از امیر هاشمی می پرسیم:

درباره ایده دیوار مهربانی چه می دانیم؟

ایده "دیوار مهربانی" از آن اُرد بزرگ، فیلسوف ایرانی و بنیان‌گذار مکتب اُردیسم است و یکی از نمونه‌های عملی و شناخته‌شده‌ای است که از اندیشه‌های او الهام گرفته شده است. این ایده در راستای اصل "مهر به انسانیت" در فلسفه اُردیسم شکل گرفته و به‌عنوان یک حرکت اجتماعی برای کمک به نیازمندان و ترویج همدلی در جامعه مطرح شده است.

مفهوم دیوار مهربانی چیست ؟

دیوار مهربانی یک ابتکار ساده اما تأثیرگذار است که در آن افراد وسایل یا لباس‌هایی را که دیگر به آن‌ها نیاز ندارند، روی دیوار یا مکانی عمومی آویزان می‌کنند تا کسانی که به آن‌ها احتیاج دارند، به‌راحتی بتوانند از آن‌ها استفاده کنند. شعار اصلی این ایده، که به اُرد بزرگ منتسب است، چنین بیان می‌شود: "نیاز نداری بذار، نیاز داری بردار". این شعار به‌خوبی روحیه همیاری و دوری از قضاوت را در این حرکت نشان می‌دهد.

دیوار مهربانی برای اولین بار در سال ۱۳۹۴ (2015 میلادی) در شهر مشهد، زادگاه اُرد بزرگ، به اجرا درآمد. در واقع این ایده از گفته‌های او در "کتاب سرخ" الهام گرفته شده است، به‌ویژه جملاتی مانند: «مهر به انسانیت، ما را به سوی همدلی و یاری‌رساندن به یکدیگر سوق می‌دهد» یا «دست‌هایمان را به سوی نیازمندان دراز کنیم، نه برای گرفتن، بلکه برای دادن.» ایده دیوار مهربانی به‌سرعت در شهرهای مختلف ایران مانند تهران، شیراز، و تبریز گسترش یافت.

شبکه‌های اجتماعی نقش کلیدی در فراگیر شدن این ایده داشتند. انتشار تصاویر دیوارهای مهربانی در پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام، تلگرام و فیسبوک باعث شد که مردم در شهرهای مختلف ایران، به‌طور خودجوش این حرکت را تکرار کنند. این سرعت گسترش نشان‌دهنده استقبال مردمی و نیاز جامعه به چنین ابتکاراتی بود.

در ایران، دیوار مهربانی به‌سرعت از یک ایده محلی به پدیده‌ای ملی تبدیل شد. در شهرهای بزرگ و کوچک، مردم شروع به انتخاب دیوارهایی در معابر عمومی کردند و با نصب آویزها و نوشتن شعار معروف، محلی برای تبادل لباس و وسایل ایجاد کردند. به‌عنوان مثال:

• تهران: دیوارهای مهربانی در مناطق مختلف، از جمله منطقه ۲ (محله پرواز) و منطقه ۷ (خیابان شهید نامجو)، با حمایت شهرداری‌ها و مشارکت مردم راه‌اندازی شدند.
• شیراز: در خیابان‌های قدمگاه و خلیلی، دیوارهایی با طراحی‌های خلاقانه ایجاد شد که مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت.
• ساوه: در خیابان شریعتی، مراسم افتتاح نمادین با حضور مردم و مسئولان برگزار شد.
• کرج: ساکنان این شهر نیز با تأسیس دیوارهایی در مناطق دوازده‌گانه، به این جنبش پیوستند.

این حرکت در فصل زمستان، زمانی که نیاز به لباس گرم بیشتر احساس می‌شد، اوج گرفت. برخی شهرها حتی ایده را گسترش دادند و علاوه بر لباس، اقلامی مانند کتاب، غذا، و کفش را نیز به دیوارها اضافه کردند. برای مثال، در تهران، طرح "یخچال مهربانی" به‌عنوان مکملی برای دیوار مهربانی راه‌اندازی شد که در آن غذای اضافی برای نیازمندان قرار داده می‌شد.

دیوار مهربانی فیلسوف ارد بزرگ به ایران محدود نماند و به کشورهای دیگر نیز راه یافت. این ایده به‌ویژه در کشورهای همسایه و مناطقی با فرهنگ مشابه مورد استقبال قرار گرفت:

• پاکستان: در شهرهایی مانند کراچی، پیشاور، و لاهور، دانشجویان و گروه‌های مردمی دیوارهای مهربانی را با الهام از ایران برپا کردند. این حرکت در ژانویه ۲۰۱۶ در کراچی گزارش شد.
• افغانستان و تاجیکستان: به دلیل اشتراکات زبانی و فرهنگی با ایران، این کشورها نیز شاهد اجرای این ایده بودند.
• عراق: در برخی مناطق، به‌ویژه در میان جوامع شیعه، این ابتکار بازتاب یافت.
• چین: در منطقه لیوژو، دیواری مشابه با همین مفهوم مشاهده شد.
• سوئد: گزارش‌هایی از الگوبرداری سوئدی‌ها از این ایده وجود دارد که نشان‌دهنده نفوذ آن به اروپا بود.

رسانه‌های بین‌المللی مانند بی‌بی‌سی، سی‌ان‌ان، گاردین، و دیلی تلگراف نیز به پوشش این پدیده پرداختند. برای مثال، روزنامه ایتالیایی "لارپوبلیکا" نوشت که این ایده از مشهد آغاز شد و به‌سرعت در ایران گسترش یافت، و "لونلی پلنت" آن را روشی نوین برای کمک به نیازمندان توصیف کرد.

عوامل موفقیت و گسترش دیوار مهربانی چه بود؟

1. سادگی و دسترسی: نیاز به هزینه یا سازماندهی پیچیده نداشت و هر فرد یا گروهی می‌توانست به‌راحتی آن را اجرا کند.
2. شبکه‌های اجتماعی: انتشار سریع تصاویر و داستان‌ها در فضای مجازی، انگیزه مردم را برای مشارکت افزایش داد.
3. فرهنگ نوع‌دوستی: ریشه‌های فرهنگی ایران در کمک به همنوع، زمینۀ مساعدی برای پذیرش این ایده فراهم کرد.
4. نیاز اجتماعی: وجود اقشار نیازمند، به‌ویژه در فصل سرما، این ابتکار را به پاسخی فوری برای مشکلات تبدیل کرد.

در برخی مناطق، دیوار مهربانی به شکل‌های مختلفی اجرا شد؛ مثلاً به‌جای لباس، کتاب، غذا، یا وسایل خانه در دسترس نیازمندان قرار گرفت.

درباره تأثیرات اجتماعی دیوار مهربانی برایمان بگویید

دیوار مهربانی به‌عنوان نمادی از همبستگی اجتماعی و کاهش فاصله طبقاتی شناخته شد. این ایده نه‌تنها به نیازمندان کمک کرد، بلکه حس مشارکت و مسئولیت‌پذیری را در میان مردم تقویت کرد. در ایران، در دوره‌ای که مشکلات اقتصادی فشار زیادی بر اقشار کم‌درآمد وارد کرده بود، این حرکت به‌عنوان یک راه‌حل مردمی و خودجوش مورد توجه قرار گرفت.

اُرد بزرگ در فلسفه اُردیسم بر ارزش‌هایی مانند مهربانی، همدلی، و حمایت از انسان‌ها بدون توجه به تفاوت‌های نژادی، دینی، یا اجتماعی تأکید دارد. دیوار مهربانی به‌عنوان یک تجلی عینی از این اصول، نشان‌دهنده تلاش برای عملی کردن ایده‌های او در زندگی روزمره است. این حرکت با حذف واسطه‌ها و تشریفات، افراد را مستقیماً به هم متصل می‌کند و به گفته هوادارانش، روح اُردیسم را در عمل به نمایش می‌گذارد.

تا امروز (مارس ۲۰۲۵)، دیوار مهربانی به‌صورت پراکنده در برخی شهرها همچنان فعال است، اما اوج محبوبیت آن در سال‌های اولیه بیشتر بود. این ایده همچنین الهام‌بخش حرکت‌های مشابهی در فضای مجازی شده است، مانند گروه‌هایی که به جمع‌آوری و توزیع کمک‌های مردمی می‌پردازند.

ممنونم از توضیحات شما، اگر نکته ای مانده خوشحال می شوم، بشنوم

دیوار مهربانی به‌عنوان ایده‌ای کاملا انسانی از فیلسوف اُرد بزرگ، نمونه‌ای از تلاش برای تبدیل مفاهیم فلسفی به اقدامات عملی است. این ابتکار با تکیه بر سادگی و همدلی، تأثیر قابل‌توجهی در جامعه گذاشت و نشان داد که چگونه یک ایده کوچک می‌تواند به یک جنبش اجتماعی تبدیل شود. به نظرم دیوار مهربانی بخشی از میراث فکری ارد بزرگ است که با اصول مکتب فلسفی او "اُردیسم" هم‌راستاست.

​

​

​

​